Omówienie olejów roślinnych

Olejów roślinnych jest całe mnóstwo - do niedawna nie wiedziałam nawet ile. Pomijam w omówieniu oczywiście te tradycyjne - zajmę się tylko tymi najzdrowszymi.

Ale najpierw co nieco teorii na temat kwasów tłuszczowych...

Kwasy tłuszcze (występują m.in. w olejach) dzielimy na:

1. nasycone (np. masłowy, palmitynowy, stearynowy, arachidowy)
2. jednonienasycone (np. oleinowy, krotonowy)
3. wielonienasycone (np. kwas linolowy, alfa linolenowy, arachidonowy)

Nasycone - to te "najgorsze" dla naszego zdrowia (choć są i tu wyjątki: olej kokosowy - mimo iż zawiera nasycone kwasy tłuszczowe, liczne badania wykazały jego dobroczynny wpływ na zdrowie człowieka). 

Występują głównie w produktach pochodzenia zwierzęcego, ale także i niektórych olejach. Ze względu na swoją budowę najlepiej nadają się do smażenia czy pieczenia. Powinny dostarczać nie więcej niż 7-10% wartości energetyczne diety.

Nasycone kwasy tłuszczowe przyspieszają rozwój miażdżycy w naczyniach tętniczych, powodują rozwój nowotworów (rak gruczołu piersiowego u kobiet, rak okrężnicy i prostaty u mężczyzn).

Nasycone kwasy tłuszczowe krótko i średnio łańcuchowe są ok - łatwo wchłaniają się z przewodu pokarmowego bez udziału żółci i dlatego są idealne do żywienia osób z chorobami jelit, wątroby i trzustki.

Nienasycone kwasy tłuszczowe: dzielą się na jednonienasycone oraz wielonienasycone. 

• są niezbędne w regulowaniu czynności układu sercowo-naczyniowego
• są niezbędnymi składnikami błon komórkowych i mitochondrialnych (a zatem nie ma bez nich życia)
• powodują zmniejszenie stężenia cholesterolu we krwi
• zapobiegają tworzeniu zakrzepów w naczyniach krwionośnych (czyli zapobiegają powstawaniu miażdżycy)
• zapobiegają nadciśnieniu tętniczemu (rozszerzają naczynia krwionośne)
• zwiększają siłę skurczu mięsnia sercowego
• zapewniają zdrową, młodą cerę i ładne włosy
• wpływają na prawidłowe działanie tarczycy
• wzmacniają odporność
  
  
  
  
  JEDNONIENASYCONE KWASY TŁUSZCZOWE - są to kwasy omega-9. Oleje z tej grupy są bardziej trwałe od olejów wielonienasyconych, dlatego są one nieco bardziej odporne na utlenianie i lepiej znoszą temperaturę niż oleje wielonienasycone. 
  
  
  Najbogatszym źródłem kwasu tłuszczowego omega 9 jest oliwa z oliwek. Ponadto występuje on w: oleju arachidowym, orzeszkach ziemnych, migdałach, pistacjach i orzechach laskowych.
  
  
  Ich najważniejsza rola to:
  
  
  - zapobieganie miażdżycy
  - obniżenie stężenia cholesterolu całkowitego i cholesterolu LDL (nie wpływają na HDL i trójglicerydy)
  
  
  
  
  WIELONIENASYCONE KWASY TŁUSZCZOWE - cząsteczki tych olejów są bardzo niestabilne, łatwo się utleniają. Dlatego oleje zawierające dużo WNKT dość szybko się przeterminowują i wymagają specjalnego użycia i przechowywania. Dzielą się na kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6.
  
  

NIEZBĘDNE NIENASYCONE KWASY TŁUSZCZOWE - są to dwa spośród wielonienasyconych kwasów tłuszczowych: linolowy i alfa-linolenowy. Nie mogą one być syntetyzowane w organizmie człowieka i muszą być dostarczane z pożywieniem. 

Niedobór niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT) powoduje:

• zmiany skórne (egzemy, sucha łuszcząca się skóra, suche włosy, wypadanie włosów, problemy z paznokciami)
• podatność na infekcje
• zaburzenia metabolizmu cholesterolu
• łamliwość naczyń krwionośnych
• osłabienie kurczliwości mięśnia sercowego
• problemy z wątrobą
• powstawanie kamieni żółciowych
• żylaki
• bezpłodność
• zahamowanie wzrostu